Sigara ve Kısırlık

Sigara ve Kısırlık - Doç. Dr. Ercan Baştu

Kadınların doğurganlığında sigaranın etkileri nelerdir?

Sigara içmenin kalp, akciğerler ve damarlar üzerinde yarattığı zararla çok iyi bilinmektedir. Öte yandan, son yıllarda sigara içmenin doğurganlıkta yol açtığı zararlar anlaşılmış olmasına rağmen, toplum tarafından henüz net anlaşılamamıştır. Sigara içmenin hamile kalma ve hamilelik sürecini normal sürede tamamlama üzerinde negatif etkileri bulunmaktadır.Tüm bilimsel araştırmalar, sigara içmenin doğurganlık üzerinde zararlı etkileri olduğu konusunda hem fikirdir. Sigara içenlerde, içmeyenlere göre, kısırlık oranı daha yüksektir. Pasif içiciliğinin vücut üzerine etkisi aktif içicilikten ufak bir fark gösterdiğinden, bir çiftten herhangi biri (erkek yada kadın) sigara içtiğinde diğeri üzerinde de kapsamlı yan etkiye yol açmaktadır. Araştırmaların sonucuna göre sigara içimi kadınların yumurtalıklarında kapsamlı zarara yol açmaktadır. Sigara içmenin yumurta kaybına yol açtığı saptanmıştır. Ek olarak, sigaranın içindeki maddelerin yumurtalık içindeki hücrelerin östrojen salgılamasını etkilediği ve yumurtanın genetik anomaliye sahip olma ihtimalini arttırdığı görülmüştür. Sigara içmek düşük ve dış gebelik risklerinin artmasıyla da yakından ilişkilidir. Hamileyken sigara kullanan kadınların bebeklerinin düşük kiloyla doğma veya erken doğma ihtimali yüksektir. Kendi sigara içen veya yaşadığı evde sigara içerenlerin bulunması durumlarında, kadınlarda ani bebek ölümü sendromu daha sık görülmektedir.

Sigara içmenin tüp bebek (IVF) tedavileri üzerindeki etkisi nedir?

Sigara içenlerde içmeyenlere göre neredeyse iki kat daha fazla sayıda tüp bebek (IVF) denemesi gerekebilir. Araştırmaların sonucuna göre, sigara için kadınların yumurtalıklarını stimüle etmek için daha yüksek ilaç dozu gerekirken, tedavi sonrası daha az yumurta elde edilmektedir. Sigara içen kadınlarda embriyonun tutunma oranı ve IVF tedavisinin başarı oranı, sigara içmeyen kadınlara göre daha düşüktür. Ek olarak, hamilelik esnasında düşük riski sigara kullanan kadınlarda artar. Sigaranın yan etkileri kadının yaşı arttıkça doğru orantılı olarak artmaktadır. Özetle, sigaranın doğurganlık üzerindeki yan etkilerini IVF tedavileri bertaraf edememektedir.

Erkeklerin sigara içmesinin kısırlık üzerine etkisi nedir?

Sigara içen erkeklerin spermlerin sayısal azalma, hareketliliğinde yavaşlama ve şekillerinde anomalilere daha sık rastlanmaktadır. Bu durum çiftin hamilelik arzusunu etkileyebilen önemli bir faktördür. Ek olarak, sigara içen erkeğin yanında eşi/partneri ‘pasif’ içici konumunda olacağından zararı katlanarak artar.

Tüp bebek (IVF) tedavilerinden önce sigarayı bırakmak tedaviye katkı sağlar mı?

Önemli bir araştırmanın sonuçları, çiftte sigara kullanan tarafın sigaraya tüp bebek tedavisinden en az 2 ay önce bırakmasının, hamile kalma oranlarını anlamlı derecede arttırdığını ortaya koymuştur. Uzun dönemli sigara içmenin yumurtalıklar (overler) üzerinde geri dönüşü olmayan yan etkileri olduğu bilinse de, bu zararlı etkiler IVF tedavilerine başlamadan bir süre önce sigara bırakılırsa belli miktarda azaltılabilir.Sonuç olarak, tıbbi geçmişinde kısırlık veya birden fazla gebelik kaybı olan kişilerin ve eşlerinin/partnerlerinin en kısa sürede sigarayı bırakması hem doğal yollarla hem tüp bebek (IVF) tedavileriyle hamile kalma ihtimalini arttırabilir.